Psychologia w kontekście działalności społecznej i w działaniach pozarządowych jest nazywana psychologią społeczną. Pomaga ona zrozumieć mechanizmy, zachowania i postawy zachodzące w społeczeństwie. Jest to wiedza z której korzystają wszystkie organizacje pozarządowe i instytucje. Pomaga zrozumieć postawy i zmiany społeczne, mające na celu doprowadzenie do polepszenia warunków życia społeczeństwa.
Działalność społeczna dotyka wiele kwestii: edukacja, zdrowie, bieda, prawa człowieka, równość społeczna, ochrona środowiska, pomoc humanitarna, oraz rozwój społeczności lokalnych. W tym kontekście psychologia społeczna dostarcza wiedzy i zasobów, aby zwiększyć świadomość ludzi, która jest pomocna podczas prowadzenia prowadzenia interwencji społecznych. W obszarze edukacji psychologia społeczna pomaga w projektach NGO ulepszyć proces kształcenia, przeprowadzić szkolenia dla uczniów, rodziców oraz nauczycieli. Projekty organizacji pozarządowych mają związek często z kampaniami dotyczącymi zlikwidowania incydentów przemocy, nierówności oraz działań antydyskryminacyjnych. Należy zauważyć, że wiele projektów dotyczy zdrowia fizycznego jak i psychicznego. Rosnący problem samobójstw młodych ludzi jest poruszany w wielu organizacjach i fundacjach działających w temacie zdrowia. Prowadzenie kampanii dotyczących zwiększenia świadomości o zdrowiu psychicznym jest kluczowa dla zmniejszenia się liczby incydentów z tym związanych. Działania na rzecz uświadamiania obywateli o potrzebie przeprowadzania badań kontrolnych, promowania zdrowego stylu życia, aby zmniejszyć liczbę otyłości, a nawet spojrzenie i przeprowadzanie warsztatów dla personelu medycznego na temat relacji z pacjentem – wszystkie te działania skupione są na polepszeniu efektywności opieki zdrowotnej. Kolejny przykład to pomoc społeczna, pobierająca kluczową wiedzę z psychologii społecznej. Jest to często obszar rozległej działalności wielu organizacji pozarządowych. Walka z przemocą domową, ubóstwem oraz bezdomnością to temat nadal aktualny. NGO działające na tym polu prowadzą kampanie pomagające wyjść z kryzysu bezdomności oraz uzależnień. Psychologowie angażują się w projekty udzielając wsparcia psychicznego osobą, które zostały ofiarami przemocy fizycznej. Projekty pozarządowe równie często działają na rzecz schronisk, noclegowni oraz domów samotnej matki. Incydenty nieprzestrzegania praw człowieka ,to problem w wielu miejscach.
NGO prowadzą również badania nad zjawiskiem dyskryminacji, stygmatyzacji oraz niesprawiedliwości społecznej. Działania organizacji mają na celu promowanie równości, prowadzenie szkoleń i warsztatów zwiększających świadomość na ten temat oraz opracowanie działań prowadzących do zmniejszenia się incydentów z tym związanych. Na uwagę zasługuje również ochrona środowiska, która staje się tematem coraz bardziej aktualnym w dzisiejszych czasach, dlatego ten problem często staje się tematem działalności różnych instytucji oraz fundacji. Kampanie, prowadzone często przez psychologów społecznych, skutecznie nakreślają poziom wagi powyższego tematu. Akcje związane z uświadamianiem społeczności, warsztaty, a nawet próby walki z firmami, które mają negatywny wpływ na nasze środowisko, są priorytetem w działaniu na rzecz ochrony środowiska. Należy wspomnieć również, iż w czasach wojny na Ukrainie pomoc humanitarna jest kluczowym elementem wpływającym na rozwój społeczności. Podmioty, które zajmują się tym problemem udzielają pomocy psychologicznej jak i materialnej. Osoby dotknięte wojną czy katastrofami naturalnymi często przeżywają traumę jak i stres związany z tymi wydarzeniami. Zbiórki rzeczy, pieniędzy oraz żywności organizowane przez NGO są kluczowym elementem pomocy dla osób dotkniętych tym problemem.
Psychologia społeczna wykorzystywana jest także w obszarze rozwoju społeczności lokalnych, co jest ważne z perspektywy mieszkańców jak i podmiotów sprawujących władzę nad danym obszarem. Pomaga lepiej zrozumieć problemy, z którymi mierzą się mieszkańcy, co pozwala na planowanie inicjatyw dopasowanych do problemów danej społeczności. Aby lepiej zrozumieć problemy i potrzeby z jakimi mierzą się mieszkańcy, trzeba budować wspólnoty oraz zwiększać integracje tego sektora. Podsumowując powyższe rozważania można stwierdzić, że psychologia społeczna jest kluczowym narzędziem i bazą wiedzy, z której korzystają organizacje pozarządowe. Działalność tych organizacji obejmuje każdy temat prowadzący do rozwoju społeczności. Wiedza pochodząca z psychologii społecznej w dużej mierze przyczynia się do tworzenia społeczeństwa o większej świadomości i poziomie zadowolenia.
Patrycja Piątek
Fundacja ZEFIR
